"Van business gedreven samenwerking naar bodem gedreven samenwerking"
Het project 3XR draagt bij aan de ambities om gezonde voeding te produceren in balans met de natuur en het ontwikkelen van een groen en circulair landbouwsysteem. Het project heeft impact gemaakt op drie belangrijke opgaves van Fascinating:
- Duurzame productie van nutritionele gewassen;
- Energie-efficiënte en duurzame verwerking;
- Benutting van reststromen.
Het toekomstige landbouwsysteem draagt bij aan het verbeteren van de biodiversiteit en het verdienmodel van ondernemers. Hierdoor haalt de hele productieketen de optimale economisch waarde uit de landbouw.
Ook gaat het regeneratieve systeem uit van nog vitalere Groningse bodems, waarin circulaire mineralen tot hun recht komen als waardevolle meststof in plaats van soms deel emitteren naar lucht, bodem of water. 3XR heeft voort gebouwd op het project Bodembiologie waarin specifiek naar bodemoptimalisatiekansen en methoden wordt gekeken.
Pilot 3xR
Het project 3xR heeft middels een pilot onderzocht hoe een renderend, regionaal samenwerkingsverband tussen akkerbouw en melkveehouderij kan leiden tot een regeneratief landbouwsysteem op basis van wetenschappelijk bepaalde criteria. Vanuit deze criteria zijn er subdoelen opgesteld voor het project.
Doel: Verbetering van het verdienmodel
Dankzij samenwerkingen tussen de akkerbouw en melkveehouderij sector ambieert 3xR het verdienmodel van de ondernemer met 15% te verbeteren. Bijvoorbeeld door het wegnemen van rotatiebeperkingen middels een gezamenlijk gedragen bouwplan tussen meerdere akkerbouwers en melkveehouders, waarin meer voor elkaar wordt geproduceerd en effectiever gebruik wordt gemaakt van elkaars nevenstromen.
Doel: Klimaat neutrale voedselproductie
Regionaal en regeneratief boeren heeft tot doel om de emissies naar lucht, water en grond te reduceren door het toepassen van maatregelen waarbij de fosfaatuitstoot in evenwicht is met de aanvoer én ammoniakemissies tot het minimum worden beperkt. Daarnaast kan een ruimer bouwplan met stikstofvastlegging in de bodem leiden tot een hogere plantweerbaarheid wat leidt tot reductie van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
Doel: Zelfvoorzienendheid (>90%)
De samenwerking tussen akkerbouw en melkveehouderij heeft tot doel dat de melkveehouder zelfvoorzienend wordt in ruw- en krachtvoer voor melkkoeien middels regionale productie en kan de akkerbouwer zelfvoorzienend worden in meststoffen door het toepassen van producten uit mestverwerking. Daarnaast kan het leiden tot een minimaal zelfvoorzienendheid van energie middels productie, gebruik van hernieuwbare energie op primaire bedrijven en zo mogelijk leveren van energieoverschotten.
Project resultaten
In de uitvoering van dit initiatief werden twee verschillende soorten samenwerkingsverbanden tussen melkveehouderij en akkerbouw geselecteerd. Hiervoor zijn 2 praktijksituaties geselecteerd met ieder 2 volledig verschillende maar veelvoorkomende profielen van melkvee- en akkerbouwbedrijven. In co-creatie met deze boeren werd het concept van samenwerking verder ontwikkeld op een manier die past bij de praktijksituaties.
De uitkomst van dit onderzoek geeft aan dat het haalbaar lijkt om een volledig geïntegreerd teelt- en
bodemplan uit te voeren, terwijl het inkomen op hetzelfde niveau blijft. De berekening van alle
maatregelen toont potentieel verbeteringen op het gebied van klimaat, bodemgezondheid en natuur gerelateerde indicatoren. De twee praktijkvoorbeelden laten een mogelijke vermindering van de
koolstofvoetafdruk (20% - 30%), vermindering van ammoniakemissies (6%-10%) en een vermindering
van het overschot aan stikstof en fosfaat (100%) zien binnen 5 jaar.
Lees hier het eindrapport met alle uitkomsten.
Read here the end report with the outcomes.
Meer informatie
Projectleider: Linda Louwissen
Partners: Agrifirm en FrieslandCampina
Opgave: Duurzame productie van nutritionele gewassen
Wanneer: Juni 2022 t/m december 2025
Wil je meer weten over het project '3xR'? Neem dan contact op met Agata van Oosten (Program Manager) via agata.vanoosten@ispt.eu, of met Nadine Kool (Program Officer) via nadine.kool@ispt.eu.
Dit project wordt mede gerealiseerd door Nationaal Programma Groningen
