Eiwitverwaarding uit Groningse gewassen

De gewassen die in Groningen geteeld en verwerkt worden, bevatten naast suiker en zetmeel nog een significant aandeel eiwit. Deze eiwitten zijn geschikt voor humane voeding, maar worden nog nauwelijks als zodanig gebruikt (<5%). De partners van Fascinating hebben een technologie ontwikkeld en gedemonstreerd, waarbij minimaal 50% van het eiwit in de gewassen geschikt is gemaakt voor humane consumptie.

Eiwitten uit agrarische (zij)stromen

De realisatie van de productie van duurzame plantaardige eiwitten is een belangrijk onderdeel van Fascinating. Dit project had als doel om een technologie te ontwikkelen die daaraan bijdraagt. De winning van eiwitten uit agrarische (zij)stromen staat nog in de kinderschoenen. Dit project heeft laten zien dat het mogelijk is om op grote schaal duurzame plantaardige eiwitten te produceren met huidige en nieuwe technologieën. Hiermee vormde dit project de basis voor het project verkenning eiwitfabriek Groningen waar de haalbaarheid en bijbehorende business case van een multifunctionele eiwitfabriek wordt onderzocht.

Eiwitverwaarding uit Groningse gewassen

Deelprojecten

Dit project is onderverdeeld in 3 deelprojecten:

  1. Eiwitvalorisatie in uitvoering: hier werd onderzoek gedaan naar nieuwe grondstoffen, is de economische haalbaarheid en duurzaamheidswinst op basis van de resultaten uit de case studies vastgesteld, en is er gekeken naar het potentieel van andere gewassen binnen provincie Groningen.
  2. Casestudie aardappeleiwit: hier was het doel om een zo groot mogelijk aandeel van het binnen Avebe beschikbare aardappeleiwit geschikt te maken voor gezonde, nutritionele plantaardige voeding d.m.v. nieuwe technologie.
  3. Casestudie Rubisco: hier is ingezet op technologie ontwikkeling om met een zo hoog mogelijk rendement het hoge kwaliteit rubisco te winnen uit bietenblad en luzerne.

Resultaten

De twee casestudies, respectievelijk op het gebied van aardappeleiwit en het eiwit rubisco, dat gewonnen wordt uit o.a. bietenblad en luzerne, zijn met succes afgerond. Door nieuwe/verbeterde technologieën toe te passen, is de opbrengst van rubisco verhoogd van minder dan 5% naar meer dan 30% en is een aardappeleiwitfractie geproduceerd met 60% minder water en chemicaliën, maar met behoud van functionaliteit (i.e. gelsterkte, emulsificatie en schuimeigenschappen). Onder het overkoepelende thema eiwitvalorisatie in uitvoering is de economische haalbaarheid en duurzaamheidswinst op basis van de resultaten uit de casestudies vastgesteld. Zo is de duurzaamheid van de casestudie-processen vergelijkbaar met sojamelk en is de CO2-uitstoot op basis van grondstof en proces een factor 5 lager vergeleken met dierlijk eiwit in vlees. Daarnaast is onderzoek gedaan naar nieuwe grondstoffen en is het potentieel van andere gewassen binnen provincie Groningen geëvalueerd vanuit het oogpunt van verwerking van deze gewassen met de in de casestudies gebruikte technologieën. Hieruit komt de veldboon als potentieel gewas naar voren. De opbrengst in eiwit per hectare is hoog en het gewas past binnen rotatieschema’s als een bron van stikstof. Daarnaast kunnen veldbonen met vergelijkbare technologieën verwerkt worden tot een eiwitingrediënt voor humane consumptie. 

Groot potentieel voor Groningen

De behaalde resultaten binnen dit project laten zien dat er in Groningen groot potentieel is voor de teelt en verwerking van eiwitrijke gewassen om op deze manier bij te dragen aan de productie van duurzame en gezonde voeding. De resultaten zijn verder gebruikt in het project verkenning eiwitfabriek Groningen waar de haalbaarheid en bijbehorende business case van een multifunctionele eiwitfabriek wordt onderzocht. De potentie van veldbonen als een eiwitrijkgewas in het rotatieschema van Groningse boeren, ligt in het verhogen van de opbrengst (tonnen per hectare), de positieve effecten op bodemgezondheid en biodiversiteit en de oogstzekerheid van dit gewas. Ontwikkeling van duurzame technologieën om eiwitingrediënten met een hoge kwaliteit te produceren, zullen de wereldmarkt voor deze ingrediënten openen. Een duidelijke conclusie is dat de winning van eiwit uit plantaardige bronnen en reststromen een duurzame richting is voor zowel klimaat als Groningen. 

Meer informatie

Projectleider: Fred van de Velde (NIZO)

Partners: Agrifirm, Avebe, Cosun, FrieslandCampina, LTO-Noord, Invest-NL, NIZO, ISPT-AFT

Opgave: Energie-efficiënte en duurzame verwerking

Doorlooptijd: mei 2022 t/m juli 2024

Wil je meer weten over het project ‘Eiwitverwaarding uit Groningse gewassen’? Neem dan contact op met Agata van Oosten (Program Manager) via agata.vanoosten@ispt.eu of met Nadine Kool (Program Officer) via nadine.kool@ispt.eu.

Dit project wordt mede gerealiseerd door het Nationaal Programma Groningen.