Netcongestie is in grote delen van Noord-Nederland een aanhoudend probleem. Als een boer volop duurzame energie wilt produceren dan kan het verkrijgen van een passende netaansluiting nogal een uitdaging zijn. Zou een Virtual Power Plant de oplossing kunnen zijn?
“Een boer heeft het plan om 2.000 zonnepanelen te installeren waarvoor investeringsafspraken met de Rabobank zijn gemaakt. Maar dan verneemt hij dat de netbeheerder er slechts 250 toelaat,” vertelt innovatie-expert Joris Craandijk. “De opgegeven reden is dat het elektriciteitsnet overvol is, waardoor er maar een beperkt deel van de geplande zonne-energie aan het net geleverd kan worden. Dat is nadelig voor de ambities in de energietransitie.”
Elon Musk’s Solar City
Deze beperking kan in veel gevallen opgelost worden door een Virtual Power Plant. Het is een oplossing geïnspireerd door Elon Musk’s bedrijf Solar City (tegenwoordig onderdeel van Tesla Motors) in Californië. Het idee is om in een specifiek geografisch gebied de te veel aan opgewekte duurzame stroom op te slaan en dit pas te leveren aan het bestaande elektriciteitsnet wanneer het fysiek mogelijk is (bijvoorbeeld in de ochtend, avond en nacht).
De diverse bronnen van zon en wind, verspreid over verschillende locaties, worden samen met opslagmiddelen zoals batterijen en boilers beheerd als een energiecentrale door een organisatie die optreedt als ‘aggregator’. Deze organisatie gaat de benodigde investeringen in opwek en opslag tot waarde brengen, door te handelen op diverse energiemarkten wanneer het net dat fysiek toelaat.
Een verkennend experiment
Fascinating is van plan om samen met 5 nabijgelegen boerenbedrijven, de netbeheerder, de lokale energiecoöperatie en het bedrijf dat optreedt als commerciële aggregator, te verkennen hoe een dergelijke Virtual Power Plant er uit ziet. Joris Craandijk: “Er wordt daarbij gestreefd naar een maximaal gewenst resultaat op energetisch, financieel en maatschappelijk vlak. Als uit de verkenning positieve conclusies worden getrokken, dan is een Virtual Power Plant experiment een logische vervolgstap.”
Deze ‘onorthodoxe’ benadering pakt positief uit voor de boer, die hiermee een extra verdienmodel creëert en tegelijkertijd zijn bedrijf verduurzaamt – iets wat de maatschappij verlangt. Daarbij profiteert de lokale gemeenschap van deze groene stroomopwekking. De netbeheerder hoeft niet (meteen) het laagspanningsnet lokaal te verzwaren en de aggregator genereert een positief businessmodel door het huidige net maximaal te benutten. Spreken we hier van een win-win-win situatie die toepasbaar is in vele agrarische gebieden? Dit unieke experiment zal het leren.
