Stikstof van eigen land benutten. Dat is niet alleen een actueel onderwerp, het past ook nog eens goed bij regeneratieve landbouw. In een podcastserie duikt ‘Ik oogst mee’, het boerenkennisnetwerk regeneratieve landbouw, daarom in de mogelijkheden op jouw bedrijf. Leer je mee?
Geert-Jan van der Burgt houdt zich al jaren bezig met duurzame bodemvruchtbaarheid. Deze onderzoeker trapt deze stikstofserie af met vijf tips om stikstof op je eigen bedrijf efficiënt te benutten.
1. Minimaliseer je verliezen
Een open deur, maar stikstof efficiënt benutten begint met het beperken van stikstofverliezen. Uitspoeling van stikstof ligt met name in het najaar op de loer, als het land na een (akkerbouw) teelt kaal ligt. Kijk eens kritisch naar jouw bedrijfskringloop, waar gaat er wellicht nog stikstof verloren? “Iedere kilo stikstof die je de winter over kunt tillen, bijvoorbeeld in de vorm van een groenbemester, bespaar je direct op stikstofaanvulling. Dan heb je de stikstof beschikbaar in het voorjaar, daar waar je het nodig hebt. En je voorkomt ook nog eens het risico op uitspoeling”, aldus Van der Burgt. Stikstof de winter overtillen kan met (vlinderbloemige) groenbemesters of het inkuilen van grasklaver als maaimestof om dit later weer uit te rijden als meststof. Zo houd je deze stikstof direct binnen je eigen bedrijf. Bekijk hier bijvoorbeeld de langjarige resultaten met deze groene mest op SPNA locatie Kollumerwaard.
2. Verdiep je in mengteelt
1+1 = 3. Dat zien we in de praktijk voorkomen bij een mix van bodembedekkers, niet voor niets een van de pijlers van regeneratieve landbouw. “Als je tarwe met veldbonen zaait, is de opbrengst vaak iets hoger dan wanneer je beide gewassen apart zaait. Dat is al je eerste winst. De grootste winst is dat je minder mest nodig hebt. De tarwe concurreert strakker om de stikstof in de grond en pakt zoveel mogelijk stikstof uit de bodem. De veldboon gaat als vlinderbloemige zijn eigen stikstof binden”, legt Geert-Jan enthousiast uit. Dan heb je dus als eindproduct een veldboon die stikstofrijk is én een verrassende stikstofrijke, en dus eiwitrijke, tarwe. “Zelfs al zou je bij zo’n mengteelt de helft minder tarwe hebben, dan heb je toch een hogere totale eiwitproductie vanuit de autonome mineralisatie. Dat is nou het wonder van de stikstofdynamiek.”
3. Experimenteer met groenbemestermengsels
“Schenk aandacht aan je groenbemesters”, drukt Geert-Jan je op het hart. “Maak een zorgvuldige afweging over het type groenbemester en experimenteer eens. Zo leer je wat er op jouw grond past. Zaai je normale groenbemester en een paar vierkante meter groenbemestermengsels. Liefst zoveel mogelijk soorten en dwars over het veld. Het is wat extra werk, maar dan doe je ervaring op en ontdek je het verschil tussen een groenbemester en groenbemestermengsels.”
4. Maak gebruik van vlinderbloemigen
Vlinderbloemigen zijn een mooie manier om stikstof uit de lucht te binden en vast te leggen. Melkveehouder Arjan Coppelmans doet dat bijvoorbeeld met kruidenrijk grasland. Dit kan ook in een groenbemester, tenminste als je op tijd kunt zaaien. “Gebruik vlinderbloemigen alleen in je groenbemesters als je vroeg kunt zaaien. Augustus, of hooguit september. Later zaaien heeft eigenlijk geen zin, de vlinderbloemige komt niet tot zijn recht en daar is het zaad echt te duur voor”, aldus Van der Burgt.
5. Luister de podcastserie over stikstof benutten
In de podcastserie van ‘Ik oogst mee’, gaan we dieper in op eigen stikstof benutten. Slimme groenbemestermengsels kiezen, je eigen meststoffen verbouwen en de inzet van vlinderbloemigen komen bijvoorbeeld uitgebreid aan bod.
Tip: kijk het webinar ‘stikstof van eigen land’ terug.
Leer ook mee
Binnen het project Groene Mest Groningen experimenteren boeren ook met groenbemesters, onder andere als maaimeststof. Ik oogst mee is het boerenkennisnetwerk regeneratieve landbouw van Agrifirm. Ook hierin leren boeren van en met elkaar over regeneratieve landbouw.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op agrifirm.nl
